14 new water bodies for wildlife : वन्यजीवांसाठी १४ नवे पाणवठे, बोर अभयारण्यात उन्हाळ्याचे प्लानिंग
Wardha उन वाढलं की जंगलातील पाणवठे कोरडे पडतात. अशात वन्यजीवांची पाण्यासाठी भटकंती होते. बरेचदा पाण्याच्या शोधात फिरणारे वन्यप्राणी जंगलाच्या बाहेरही पडतात. यात वाघाने बाहेर पडणे जरा टेंशनचीच बाब असते. पण आता वर्धा जिल्ह्यातील बोर अभयारण्यात bor tiger reserve १४ नवे पाणवठे तयार होत आहेत. त्यामुळे वाघाचीही यंदा पाण्यासाठी भटकंती होणार नाही, हे स्पष्ट झाले आहे.
फेब्रुवारीपासून उन्हाची तीव्रता अधिक जाणवायला लागली. मार्चच्या सुरुवातीलाच जंगलातील अनेक ठिकाणचे पाण्याचे स्रोत कोरडे पडले. यंदा एप्रिल-मेमध्ये तर चांगलेच तापणार आहे, हे स्पष्ट आहे. वन्यजीवांना तृष्णेसाठी वणवण भटकावे लागू नये यासाठी कृत्रिम पाणवठे सुरू करण्यात आले आहेत. शिवाय नव्या १४ पाणवठ्यांचे काम अंतिम टप्प्यात आले आहे.
नागपूर-वर्धा जिल्ह्याच्या सीमेवर असलेले बोर व्याघ्रप्रकल्प वन्यजीवांच्या अधिवासाने भरलेले आहे. बोर आणि बफर झोनमध्ये वन्यजीवांची कमतरता नाही. येथे २० हून अधिक वाघांसह ४० हून अधिक बिबट आहेत. यामध्ये आकर्षण म्हणून ५ वाघांच्या बछड्यांचा समावेश आहे. यामध्ये कॅटरिना आणि पिंकी वाघिणी जंगलाचे सौंदर्य वाढवत आहेत.
या अभयारण्यात अस्वल, रानटी कुत्रे, हरिण, सांभर, रानडुक्कर, मोर, निळा बैल, कोल्हा, ससा आदी ५० हून अधिक वन्यप्राणी आहेत. हे सर्व प्राणी बोर धरणाच्या पाण्याने आपली तहान भागवतात. बोर धरणाच्या काठावरील पाण्याचा साठा या वन्य प्राण्यांसाठी ठेवण्यात आला आहे. पण उन्हाळ्यात प्रखर सूर्यप्रकाशामुळे पाण्याची पातळी बरीच खाली जाते. याशिवाय पाण्याचे अनेक स्रोतही आटतात. त्यामुळे वन्य प्राण्यांची बाहेरच्या दिशेने हालचाल वाढू लागते.
वन्य प्राणी तहान भागवण्यासाठी गावांकडे येत असल्याने मानव-वन्यजीव संघर्षही वाढतो. हा संघर्ष टाळण्यासाठी, प्रकल्प उपसंचालक मंगेश ठेंगडी यांच्या मार्गदर्शनाखाली बोअर आणि बफर झोनमधील ११० टाक्यांमध्ये पाणीपुरवठा करण्याचे नियोजन करण्यात आले आहे.
Minister Indraneel Naik : आदिवासी मुलींच्या शिक्षणातून नवा विकास!
बोर व्याघ्र प्रकल्पांतर्गत, पूर्वीच्या बोर आणि नवीन बोरचे एकत्रित क्षेत्रफळ १३८.१२ चौरस किमी होते. परंतु जून २०२४ मध्ये बोअरमध्ये बफर क्षेत्रदेखील जोडण्यात आले. बोरच्या ८१६.१४ चौरस किमी क्षेत्राचे निरीक्षण करण्यासाठी ६१७.१४ चौरस किमी बफर झोनमध्ये १२५ ठिकाणी ट्रॅप कॅमेरे बसविण्यात आले आहेत. या कॅमेऱ्यांची वन्यप्राण्यांवर नजर असणार आहे.
